Dieta trzustkowa - przepisy, co można jeść, a co jest niedozwolone? Opublikowano: 20:46Aktualizacja: 08:09 Pacjenci z chorą trzustką często zastanawiają się, co jeść. Z jednej strony nie powinno się obciążać chorego narządu (a więc pobudzać wydzielania przez trzustkę soku trzustkowego czy hormonów), z drugiej jednak strony działanie trzustki jest niezbędne – chociażby do wchłaniania składników odżywczych przez organizm. Jak powinna więc wyglądać dieta trzustkowa? Dieta lekkostrawna trzustkowa – na czym polega?Przewlekłe zapalenie trzustki – co jeść na trzustkę objętą stanem zapalnym?Dieta trzustkowa – produkty dozwolone i niezalecaneDieta trzustkowa – przepisy do wykorzystania i pomysły na posiłki Dieta lekkostrawna trzustkowa – na czym polega? Dieta trzustkowa to rozwiązanie żywieniowe, które ma jak najbardziej odciążyć narząd objęty stanem zapalnym. W przypadku ostrego zapalenia trzustki najlepszym sposobem terapii żywieniowej, przynajmniej na początku tego stanu, jest całkowite zaprzestanie podawania pokarmów i napojów. Takie rozwiązanie ma na celu zapewnienie tak zwanego „spokoju czynnościowego” choremu narządowi. A trzeba wiedzieć, że to właśnie obecność pokarmu w układzie pokarmowym jest głównym czynnikiem pobudzającym funkcje trzustki. W ostrym zapaleniu trzustki po kilkudziesięciu godzinach „głodówki”, interwencja żywieniowa polega na pozajelitowym lub dojelitowym (czyli dożylnie albo przez zgłębnik) podawaniu pokarmu. Dlatego też w dalszej części artykułu zajmiemy się dietą trzustkową, czyli menu stosowanym w przewlekłym zapaleniu trzustki. Dieta lekkostrawna trzustkowa, znana także jako dieta wątrobowo-trzustkowa, to przede wszystkim menu bogate w węglowodany, ograniczające tłuszcze i uwzględniające umiarkowaną zawartość białka. Zaleca się przy tym dietę wysokokaloryczną, nawet na poziomie 2500-3000 kcal na dobę. Tę wartość kaloryczną najlepiej rozdzielić nawet na pięć-sześć posiłków zjadanych co trzy-cztery godziny. Konkretne zalecenia dotyczące podaży makroskładników przedstawia poniższa tabela: Tabela 1. Zalecenia żywieniowe dla pacjentów z zapaleniem trzustki. SKŁADNIK ODŻYWCZY ZALECANA DOBOWA PODAŻ BIAŁKO 1,2-2 gramy na kilogram masy ciała TŁUSZCZE 2 gramy na kilogram masy ciała WĘGLOWODANY 3-6 gramów na kilogram masy ciała W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję: Trawienie, Verdin Verdin Fix, Kompozycja 6 ziół z zieloną herbatą, 2 x 20 saszetek 15,90 zł Trawienie WIMIN Lepszy metabolizm, 30 kaps. 79,00 zł Odporność, Good Aging, Energia, Trawienie, Beauty Wimin Zestaw z lepszym metabolizmem, 30 saszetek 139,00 zł Przewlekłe zapalenie trzustki – co jeść na trzustkę objętą stanem zapalnym? Przewlekłe zapalenie trzustki wśród Polaków występuje średnio u ośmiu-dziewięciu osób na 100 000 mieszkańców. Niestety liczba chorych stopniowo się zwiększa, dlatego warto uświadamiać społeczeństwo, co jeść przy chorej trzustce. Dieta w przypadku choroby, jaką jest postępujące włóknienie i rozwój niewydolności tego ważnego narządu, jest niesamowicie istotna. Przede wszystkim warto podkreślić, że za 70-90 proc. przypadków rozwoju przewlekłego zapalenia trzustki odpowiada nadmiar alkoholu. Dlatego też kluczową zasadą diety trzustkowej jest całkowite wyeliminowanie z niej każdego rodzaju alkoholu. Co więcej, nie trzeba znacznie nadużywać alkoholu, by w konsekwencji zachorować na zapalenie trzustki – badania wykazują, że picie jednej porcji alkoholu dziennie (czyli na przykład kieliszka wina, kieliszka wódki czy puszki piwa) przez około 10 lat drastycznie zwiększa ryzyko zachorowania. Dieta trzustkowa – produkty dozwolone i niezalecane Wróćmy jednak do tego, co można jeść przy chorej trzustce, a co jeszcze należy ograniczyć w diecie, jaką jest dieta trzustkowa. Produkty dozwolone to przede wszystkim te lekkostrawne i delikatne dla układu pokarmowego. Poniżej przedstawiamy grupy produktów i składniki zalecane oraz niezalecane w przypadku pacjentów z zapaleniem trzustki: Napoje Zalecane: soki owoce, warzywne, kompoty, herbata z mlekiem, kawa zbożowa z mlekiem, jogurty pitne, woda mineralna, herbaty ziołowe i owocowe; Niezalecane: alkohol, mocna kawa i herbata, czekolada, tłuste napoje mleczne; Nabiał Zalecane: mleko niskotłuszczowe, niskotłuszczowe fermentowane produkty mleczne, chudy biały ser; Niezalecane: tłuste sery, serki, mleko tłuste; Produkty zbożowe Zalecane: chleb jasny, pszenny, kajzerki, biszkopty, sucharki, chrupkie pieczywo i chrupki kukurydziane, mąka pszenna oczyszczona, płatki kukurydziane, owsiane błyskawiczne, biały ryż, makaron pszenny; Niezalecane: żytnie i razowe pieczywo, pełnoziarnisty makaron, ryż brązowy, ciasto francuskie, pieczywo cukiernicze, otręby, nasiona, pestki, orzechy; Dodatki do pieczywa Zalecane: chudy biały ser, chuda wędlina, gotowane mięso, marmolady, dżemy bez pestek, miód, małe ilości masła i margaryny; Niezalecane: tłuste wędliny, sery, całe jajka, dżemy z pestkami, parówki, pasztety, kabanosy, konserwy; Mięsa i ryby Zalecane: kurczak, indyk, zając, królik, cielęcina, młoda wołowina, chude kawałki kaczki i dziczyzny, dorsz, pstrąg, szczupak, sandacz, morszczuk, lin; Niezalecane: wieprzowina, baranina, mięsa panierowane, smażone, peklowane, węgorz, śledź, łosoś, tuńczyk/sardynki w oleju; Warzywa i owoce Zalecane: przecierane, gotowane, podpiekane, soki warzywne, owocowe, kompoty, owoce dojrzałe i soczyste, bezpestkowe, warzywa młode, delikatne, gotowane; Niezalecane: niedojrzałe, pestkowe, marynowane, konserwowane, warzywa kapustne, strączki; Cukier, słodycze, desery Zalecane: cukier, fruktoza, słodziki, miody, budyń, kisiel, bezy, suflety, przeciery, galaretki owocowe i mleczne; Niezalecane: tłuste ciasta, wypieki, torty, ciasta i ciastka smażone na tłuszczu (np. pączki), ciasta z kremem, batony, chałwa, czekolada, lody; Przyprawy Zalecane: pietruszka, sok z cytryny, majeranek, koperek, cynamon, anyż, goździki, estragon, kminek, tymianek; Niezalecane: czosnek, gorczyca, papryka, pieprz, ocet, curry, ziele angielskie, gałka muszkatołowa, liść laurowy, chili. Dieta trzustkowa – przepisy do wykorzystania i pomysły na posiłki Poniżej prezentujemy przykładowy jadłospis w diecie trzustkowej. Śniadanie: Suflet jajeczny z odrobiną cynamonu. Drugie śniadanie: Kanapki z pieczywa pszennego z wędliną drobiową, jogurt pitny naturalny. Obiad: Gotowane kawałki kurczaka w koperku z puree ziemniaczanym bez tłuszczu i kawałkami gotowanej marchewki. Podwieczorek: Budyń z dodatkiem marmolady i przecieru jabłkowego. Kolacja: Pszenne kanapki z białym serem chudym i natką pietruszki. Bibliografia: M. Włochal i wsp., Rola żywienia w leczeniu przewlekłego zapalenia trzustki, Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne, 3/2013, 303–310. Żaneta Michalak Zobacz profil Podoba Ci się ten artykuł? Powiązane tematy: Polecamy Zainteresują cię również: NajpopularniejszeDieta na zapalenie trzustki - opis i ogólne zasady . Zapalenie trzustki to nic innego jak ostre lub przewlekłe zapalenie trzustki. W tym przypadku to trzustka pełni bardzo ważną funkcję w organizmie - zabezpiecza wydzielanie insuliny, a także enzymów trawiennych. Ponieważ w przypadku zapalenia trzustki występują bardzo poważne
Pytanie nadesłane do redakcji Witam jestem po OZT, nigdzie nie ma żadnych przepisów żywieniowych - konkretnych jadłospisów: śniadanie, obiad, kolacja itd. Bardzo proszę o kilka przykładów. Odpowiedziała dr Katarzyna Wolnicka Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie Po ostrym zapaleniu trzustki pierwszy okres rekonwalescencji powinien trwać ok. miesiąca. Należy wtedy bezwzględnie ograniczyć ilość tłuszczu w diecie. W ciągu dnia należy spożywać 4-5 posiłków o niewielkiej objętości. Należy wykluczyć potrawy smażone, pieczone, potrawy z dodatkiem tłuszczu, tłuste sosy na wywarach mięsnych, ciasta z kremem, ciasto francuskie, tłuste produkty mięsne, w tym wędliny, tłuste ryby, śmietanę, majonez. Należy również ograniczyć smarowanie pieczywa tłuszczem. Nie wolno spożywać alkoholu. Przy przygotowywaniu sosów i zup należy unikać zasmażek i mocnych, tłustych wywarów mięsnych. Ponadto z diety należy wyeliminować w tym okresie produkty ciężkostrawne o dużej ilości błonnika pokarmowego: pieczywo razowe, gruboziarniste kasze, cebulę, pora, kapustę, fasolę. Potrawy powinno się przyrządzać metodą gotowania w wodzie i na parze lub pieczenia w folii bez dodatku tłuszczu. Zaleca się pszenne pieczywo, drobne kasze, biały twaróg chudy, chude mleko - 0,5%, chude mięso drobiowe, cielęce i wołowe, ziemniaki, gotowane warzywa i owoce w postaci rozdrobnionej, miękkiej lub przetartej, zupy na wywarze warzywnym, lekko podprawiane zupy jogurtem, sosy warzywne o bardzo małej zawartości tłuszczu, ziemniaki puree bez tłuszczu, kluski ziemniaczane z gotowanych ziemniaków, gotowane młode marchewki, duszone pomidory bez skórki, sałata zielona, natka pietruszki. Zaleca się usuwanie pestek z owoców, obieranie warzyw i owoców ze skórki. Należy pamiętać że mocna herbata i kawa może znacznie zaostrzyć dolegliwości. Po ok. miesiącu rekonwalescencji stopniowo powinno się wprowadzać dietę mniej restrykcyjną o trochę większym udziale tłuszczu. Jednak zawartość tłuszczu w diecie powinna być wciąż możliwie mała. A więc należy unikać smalcu, potraw smażonych, potraw z dodatkiem dużej ilości tłuszczu, tłustych sosów na wywarach mięsnych, ciast z kremem, ciast francuskich, tłustych produktów, w tym wędliny, tłuste ryby, śmietana, majonez. Cienko smarować pieczywo. W dalszym ciągu należy przestrzegać zaleceń dotyczących przygotowywania posiłków, tak aby były one lekkostrawne a więc unikać wzdymających kapusty i strączkowych, cebuli, pora. Można zwiększyć ilość produktów mlecznych o obniżonej zawartości tłuszczu: niskotłuszczowe mleko, mleko odtłuszczone, maślanka (do ½ litra dziennie), produkty z kwaśnego mleka, odtłuszczony jogurt, chudy twaróg i ser do 3% tłuszczu, kefir. Przykładowy jadłospis dla osób po ostrym zapaleniu trzustki I DZIEŃ I śniadanie Zupa mleczna z kaszą manną 0,5% Bułka pszenna Wędlina drobiowa chuda Herbata gorzka - słaby napar II śniadanie Chleb pszenny Polędwica z kurczaka Sałatka z sałaty zielonej z pomidorem bez skórki Obiad Krupnik z ryżu Pulpety z cielęciny - małe sztuki Ziemniaki puree Marchewka gotowana Kompot z jabłek Podwieczorek Jogurt Banan 1 sztuki Kolacja Ryż z jabłkami Śmietana 12 % Herbata - słaby napar II DZIEŃ I śniadanie Bułka kajzerka, czerstwa Ser twarogowy chudy Pomidor obrany ze skórki Herbata z dodatkiem cukru II śniadanie Sucharki Masło - ½ łyżeczki Jajko na miękko Herbata z cukrem - słaby napar Obiad Zupa pomidorowa z drobnym makaronem zabielana mlekiem Ziemniaki puree Potrawka z kurczaka (bez śmietany) Kompot z jabłek - 200 g (1 szklanka) Podwieczorek Bułka kajzerka, czerstwa Dżem morelowy niskosłodzony Jabłko pieczone Herbata z dodatkiem cukru Kolacja Bułka kajzerka, czerstwa Polędwica z indyka Cukinia duszona z pomidorami Herbata owocowa z dodatkiem cukru III DZIEŃ I śniadanie Kasza manna (na mleku 0,5%) Chleb pszenny, czerstwy Szynka kanapkowa Pomidor obrany ze skórki Herbata - słaby napar z dodatkiem cukru II śniadanie Maślanka (0,5%) Banan Obiad Krupnik z ryżem zabielany mlekiem Ziemniaki posypane natką pietruszki Filet z dorsza pieczony w folii bez tłuszczu Kompot z wiśni Podwieczorek Kisiel z truskawkami (mrożonymi lub świeżymi) Herbata - słaby napar Kolacja Chleb pszenny, czerstwy Serek twarogowy ziarnisty Sałata zielona Herbata owocowa z dodatkiem cukruPrzewlekłe zapalenie trzustki – co to jest, przyczyny, objawy, leczenie bólu. Trzustka odpowiada między innymi za wytwarzanie enzymów trawiących składniki pokarmowe, produkuje glukagon i wytwarza insulinę. Choroby trzustki prowadzą do wielu zaburzeń metabolicznych. Charakterystyczneprzewlekłego zapalenia trzustki to napadowe i Do czynników zwiększających ryzyko rozwoju chorób trzustki należą: nadmierne spożycie alkoholu, palenie tytoniu, dieta bogatotłuszczowa, niektóre choroby towarzyszące, takie jak kamica żółciowa, zaburzenia lipidowe (hiperlipidemie, zwłaszcza hipertriglicerydemia), cukrzyca, mocznica, kolagenozy, zakażenia wirusowe i bakteryjne, a także zaburzenia autoimmunologiczne. Fot. Choroby trzustki należą do chorób o na ogół dość ciężkim przebiegu (zobacz: Choroby trzustki). Ostre zapalenie trzustki (OZT) objawia się silnym bólem w jamie brzusznej, nudnościami i zwiększeniem aktywności alfa-amylazy. Cechuje się odwracalnym uszkodzeniem trzustki, a u części chorych powikłaniami wielonarządowymi, wymagającymi leczenia szpitalnego. Przewlekłe zapalenie trzustki (PZT) przebiega z silnymi bólami brzucha, a w późnym okresie z zespołem złego wchłaniania objawiającego się biegunką tłuszczową i utratą masy ciała oraz cukrzycą. Dieta po ostrym zapaleniu trzustki Dieta po ostrym zapaleniu trzustki powinna być ustalana indywidualnie w zależności od stanu zdrowia pacjenta. Ogólną zasadą postępowania jest unikanie pobudzania trzustki pokarmami w pierwszym okresie rekonwalescencji. Okres ten powinien trwać około miesiąca. W pierwszym miesiącu trzeba znacznie ograniczyć zawartość tłuszczu w diecie. Posiłki należy spożywać regularnie, 4–5 razy dziennie, dbając o to, by nie były zbyt obfite. Z diety wyklucza się potrawy smażone, pieczone, z dodatkiem tłuszczu, tłuste sosy na wywarach mięsnych, ciasta z kremem, ciasto francuskie, tłuste produkty mięsne, w tym wędliny, tłuste ryby, śmietanę i majonez. Trzeba wykluczyć również alkohol. Należy ograniczyć smarowanie pieczywa tłuszczem. Przy przygotowywaniu sosów i zup unika się zasmażek i mocnych, tłustych wywarów mięsnych. Nie zaleca się spożywania produktów ciężkostrawnych o dużej ilości błonnika pokarmowego: pieczywa razowego, gruboziarnistych kasz, cebuli, kapusty, fasoli. Potrawy należy przyrządzać metodą gotowania w wodzie i na parze lub pieczenia w folii bez dodatku tłuszczu. Zaleca się spożywanie pszennego pieczywa, drobnych kasz, chudego białego twarogu, chudego mleka (0,5% tł.), chudego mięsa drobiowego, cielęcego i wołowego, ziemniaków, gotowanych warzyw i owoców w postaci rozdrobnionej, miękkiej lub przetartej. Zaleca się w miarę możliwości unikanie warzyw zawierających dużo błonnika pokarmowego, takich jak kapusta, seler oraz usuwanie pestek i skórek z owoców oraz warzyw. Używa się jedynie łagodnych przypraw, takich jak cynamon, majeranek, bazylia, pietruszka i koperek. Pije się rozcieńczone soki owocowe i warzywne oraz słabą herbatę. Mocna herbata i kawa mogą znacznie zaostrzyć dolegliwości. Na drugim etapie rekonwalescencji stopniowo wprowadza się dietę mniej restrykcyjną, z większym udziałem tłuszczu. W dalszym ciągu należy przestrzegać zaleceń dotyczących przygotowywania lekkostrawnych posiłków. Można zwiększyć ilość produktów mlecznych o zmniejszonej zawartości tłuszczu. W trzecim okresie rekonwalescencji pacjent może wrócić do normalnej diety uwzględniającej zasady racjonalnego żywienia. Należy nadal ograniczać spożywanie potraw z dużą ilością tłuszczu oraz smażonych. Badania wykazały, iż kwas oleinowy i flawonoid o nazwie hydroksytyrozol, występujący w szczególnie dużych ilościach w oliwie z oliwek z pierwszego tłoczenia, a także nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 obecne w rybach mogą działać protekcyjnie na ostre zapalenie trzustki. Ich zawartość w diecie korzystnie wpływa na skład lipidów w błonach komórkowych i sprzyja powstawaniu związków o działaniu przeciwzapalnym. Dlatego wracając do normalnej diety i stopniowo wprowadzając tłuszcze, należy zamiast tłuszczów zwierzęcych stosować oliwę z oliwek oraz uwzględnić w jadłospisie ryby morskie. Po wprowadzeniu diety tego typu należy obserwować, czy nie występują jakieś dolegliwości lub niepokojące objawy, takie jak wzdęcia, uczucie pełności po posiłku, przelewania, lekkie bóle brzucha i kłopoty z wypróżnianiem. W takim przypadku należy powrócić do poprzedniej diety. Cały czas obowiązuje bezwzględny zakaz spożywania alkoholu (również piwa). Omówione powyżej etapy leczenia dietetycznego osób po przebyciu ostrego zapalenia trzustki trwają na ogół około 4–6 tygodni. Jeśli w trakcie takiego postępowania pojawiają się dolegliwości, należy powrócić do poprzedniego etapu. Najczęściej jest to wynikiem niepełnej sprawności zewnątrzwydzielniczej trzustki i czasami wymaga (na ogół przejściowo) leczenia wspomagającego wyciągami trzustkowymi (pankreatyna). U niektórych pacjentów po przebyciu ostrego zapalenia trzustki występują zaburzenia gospodarki węglowodanowej, a w kilku procentach przypadków rozwija się cukrzyca. Zasady postępowania z cukrzycą u tych chorych nie odbiegają od ogólnie przyjętych w innych postaciach tej choroby. Dieta w przewlekłym zapaleniu trzustki Przewlekłe zapalenie trzustki (PZT) charakteryzuje się postępującym włóknieniem z towarzyszącym zanikiem tkanki gruczołowej, prowadzącym w różnych okresach do upośledzenia czynności zewnątrzwydzielniczej trzustki i rozwoju cukrzycy. W przewlekłym zapaleniu trzustki stosuje się dietę niskotłuszczową, bogatą w węglowodany i białko. Najważniejsze w postępowaniu dietetycznym w przebiegu przewlekłego zapalenia trzustki jest ograniczenie spożycia tłuszczu do około 50 g/d. Zaleca się spożywanie chudych gatunków mięs (cielęcina, drób), chudych wędlin, chudych ryb, odtłuszczonego mleka (0,5% tł.), chudych twarogów i jogurtu naturalnego. Tłuszcz można podzielić na widoczny, a więc oleje dodawane do potraw i tłuszcze do smarowania, oraz niewidoczne, czyli te, które znajdują się w produktach spożywczych. Aby ograniczyć ilość tłuszczu w diecie, należy usuwać widoczny tłuszcz ze spożywanych produktów, np. tłuszcz otaczający wędliny, wykrawać tłuszcz z mięsa, usuwać skórę z kurczaka, zamiast śmietany stosować jogurt naturalny lub kefir, do smarowania pieczywa używać niskotłuszczowych margaryn roślinnych, nie spożywać do mięs tłustych sosów i nie zaprawiać zup zasmażką ani śmietaną. Potrawy powinny być gotowane w wodzie lub na parze, pieczone w folii aluminiowej, pergaminie albo rękawie foliowym z minimalną ilością tłuszczu roślinnego, takiego jak oliwa z oliwek i olej rzepakowy, lub duszone bez obsmażania na tłuszczu. Należy pamiętać, że całkowite ograniczenie spożycia tłuszczu nie jest wskazane, gdyż upośledziłoby wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, takich jak witaminy A, D, E i K. W przypadku tej diety głównym źródłem energii są węglowodany. Należy spożywać produkty węglowodanowe o małej zawartości błonnika pokarmowego (pszenne pieczywo, drobne kasze, makarony z małą zawartością jaj, ziemniaki puree, cukier, miód, dżemy bez pestek, przeciery owocowe). U osób z przewlekłym zapaleniem trzustki, u których wystąpiła cukrzyca, trzeba wykluczyć produkty zawierające cukry proste, takie jak cukier, miód, wysokosłodzone dżemy i syropy owocowe. Jeśli po spożyciu surowych warzyw lub owoców wystąpią objawy ze strony przewodu pokarmowego, takie jak wzdęcia, bóle brzucha czy biegunka, należy spożywać warzywa i owoce w postaci gotowanej (np. pieczone jabłka) albo w postaci przecierów lub rozcieńczonych soków. Z diety należy wyeliminować warzywa i owoce wzdymające (kapusta, cebula, pory, czosnek, suche nasiona roślin strączkowych, śliwki, czereśnie). Spożycie białka powinno wynosić około 1–1,5 g/kg mc., a głównym jego źródłem powinny być niskotłuszczowe produkty pochodzenia zwierzęcego, takie jak chude gatunki mięs, ryb i wędlin, chudy twaróg, mleko z zawartością tłuszczu do 1,5%. Należy pamiętać, że nawet niewielkie spożycie alkoholu może powodować zaostrzenie choroby. U większości chorych z przewlekłym zapaleniem trzustki obserwuje się niedobór masy ciała, dlatego dieta powinna być wysokokaloryczna (najczęściej 2500–3000 kcal). Posiłki powinny być regularne – zaleca się spożywanie 5–6 posiłków o jednakowej kaloryczności. W zespole złego wchłaniania stosuje się substytucję preparatami trzustkowymi i suplementację witamin: A, D, E i K, witamin z grupy B oraz kwasu foliowego. Tabela. Produkty zalecane i niezalecane w żywieniu chorych z przewlekłym zapaleniem trzustki produkty zalecane niezalecane produkty zbożowe płatki owsiane i pszenne, płatki kukurydziane, ryż, makarony, kasza manna, jęczmienna, perłowa, chleb pszenny, grzanki, sucharki, chleb chrupki, chleb mieszany, graham, chleb razowy, kajzerki, chrupki kukurydziane produkty zbożowe gruboziarniste, gruboziarniste kasze, chleb i bułki pełnoziarniste, torty, ciasto francuskie, wypieki smażone na tłuszczu (pączki, naleśniki, makaroniki), krakersy, ciastka kruche, bułki maślane, ptysie, sernik, kruszonka mięso, drób, dziczyzna cielęcina, wołowina (chuda), polędwica, jagnięcina, kura, kurczak, indyk, dziczyzna, królik, zając tłuste mięso wołowe, cielęce, wieprzowe, baranie, mięso mocno peklowane, mięso mocno przypieczone, panierowane, tłusty drób (kaczka, gęś), serca, ozory, mózg, skóra z drobiu ryby okoń, dorsz, flądra, sola, pstrąg, szczupak, lin, świeży tuńczyk, sandacz, morszczuk, mintaj, płastuga śledź, węgorz, makrela, łosoś, halibut, turbot, tuńczyk w oleju, sardynki w oleju wędliny i przetwory mięsne wędliny drobiowe, szynka bez tłuszczu, cielęcina w galarecie, drób w galarecie wszystkie inne tłuste oraz mocno wędzone gatunki wędlin i kiełbas, pasztety, pasztetowa, salceson, parówki, kaszanka zupy, sosy zupy na wywarze warzywnym, chudy rosół na chudym mięsie, lekko podprawiane zupy jogurtem, sosy warzywne o małej zawartości tłuszczu tłusty rosół, majonez, sosy tłuste, zasmażki, wywary z kości, tłustego mięsa tłuszcze do smarowania, oleje w ograniczonej ilości: masła, margaryny miękkie (w kubkach), oleje roślinne (np. słonecznikowy, rzepakowy, lniany olej, z kiełków pszenicy, kukurydziany, sojowy), oliwa z oliwek smalec, łój, słonina, margaryny twarde (w kostkach) ziemniaki ziemniaki w mundurkach, ziemniaki puree bez tłuszczu, kluski ziemniaczane z gotowanych ziemniaków frytki, sałatka ziemniaczana z majonezem, placki ziemniaczane, smażone ziemniaki warzywa, sałatki młode marchewki, młoda kalarepa, szparagi, kalafior, szpinak, rzodkiewka, buraki, seler, pomidory i ogórki bez skórki, pieczarki, sałata zielona, bakłażany, cukinia, koper włoski, natka pietruszki, brokuły, dynia cebula surowa i zarumieniona na tłuszczu, kapusta biała, czerwona, włoska, przede wszystkim w połączeniu z cebulą, tłuszczem i tłustym mięsem, groch, fasola, soja mleko, produkty mleczne niskotłuszczowe mleko, mleko odtłuszczone, maślanka (do 1 l dziennie), produkty z kwaśnego mleka, odtłuszczony jogurt, chudy twaróg i ser do 3% tłuszczu, kwaśna śmietana z 10% tłuszczu w małych ilościach, kefir sery topione, żółte, pleśniowe w dużych ilościach mocno przyprawiane gatunki serów, fromage owoce i orzechy obrane jabłka i gruszki, banany, pomarańcze, mandarynki, grejpfruty, truskawki, maliny, jeżyny, melony, kiwi, brzoskwinie, morele, kompoty owocowe niedojrzałe owoce, śliwki, agrest, porzeczki, jabłka i gruszki ze skórą, orzechy, migdały przyprawy, sosy przyprawione korzeniami, zioła łagodne zioła, takie jak bazylia, majeranek, tymianek, kminek, koper włoski, goździki, cynamon, ziele angielskie, przecier pomidorowy, ketchup ostra musztarda, pieprz, papryka w większych ilościach, angielskie sosy z esencji, majonez, czosnek, cebula, w dużych ilościach cukier, słodycze jeśli nie występuje cukrzyca: cukier, miód pszczeli, dżem, marmolada, słodzik płynny, w proszku lub w tabletkach, biszkopty, galaretki, budynie, ciasto drożdżowe, biszkopt, ciastko z owocami, piernik słodycze (cukierki, czekolada, pralinki lub czekoladki), ciasto francuskie, kremy, torty itp. napoje czarna herbata, słaba kawa ziarnista, soki owocowe i warzywne, koktajle mleczne, mleko kakaowe z mleka odtłuszczonego lub niskotłuszczowego, herbaty ziołowe, woda mineralna mocna kawa ziarnista, napoje gazowane; przy chorobach trzustki całkowicie zakazany jest alkohol! Przykładowy jadłospis dla osób z przewlekłym zapaleniem trzustki Wydrukuj przykładowy jadłospis I śniadanie zupa mleczna z kaszą manną (mleko o zawartości 0,5% tł.) bułka pszenna margaryna kiełbasa szynkowa z indyka ogórek, sałata jajko na miękko herbata gorzka II śniadanie chleb pszenny margaryna polędwica z kurczaka sałatka z sałaty zielonej z pomidorem i papryką doprawiona niewielką ilością oliwy z oliwek Obiad krupnik z ryżu pulpety z cielęciny (małe sztuki) margaryna ziemniaki buraczki gotowane z margaryną sok marchwiowo-jabłkowy Podwieczorek jogurt banan Kolacja makaron z serem chudym i jogurtem 0% tł. jabłko pieczone herbata gorzka Kierownik projektu Ogólnopolskie Centrum Edukacji Żywieniowej w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego-PZH, dietetyk. Wieloletni ekspert Instytutu Żywności i Żywienia. Współautorka wielu publikacji i poradników dotyczących roli żywienia w profilaktyce i terapii chorób dietozależnych. Autorka nowych zaleceń żywieniowych w postaci „Talerza zdrowego żywienia” i materiału „W 3 krokach do zdrowia”. Zajmuje się opracowywaniem i upowszechnianiem zaleceń żywieniowych, koordynacją projektów z zakresu edukacji żywieniowej, oceną stanu odżywienia i sposobu żywienia.
Przewlekłe zapalenie jelita grubego przebiega w sposób długotrwały, powolny, lecz stale postępujący. Wyróżniamy kilka jego typów. Wyróżniamy kilka jego typów. Niedokrwienne zapalenie jelita grubego – podłożem choroby są zmiany w tętnicach (najczęściej miażdżyca ), które w znaczny sposób utrudniają dopływ krwi do ścian
Choroby trzustki, do których zaliczamy między innymi jej ostre lub przewlekłe zapalenie, najczęściej powstają na skutek nieprawidłowej diety i złego odżywania. Rozwojowi tych chorób sprzyjają: nadmierne spożywanie alkoholu, palenie tytoniu oraz dieta bogata w tłuszcze. Poza wdrożeniem właściwego leczenia, niezwykle ważne dla jego przebiegu jest utrzymanie prawidłowej diety (1).Chora trzustka – dietaWłaściwa dieta w przypadku chorób trzustkowych powinna polegać przede wszystkim na wyeliminowaniu z jadłospisu potraw ciężkostrawnych i produktów bogatych w tłuszcze. Zamiast nich należy sięgać po chude mleko i produkty mleczne, jajka, pszenne pieczywo, warzywa upieczone w foli lub ugotowane na parze, a także łagodne herbaty, najlepiej ziołowe. Całkowicie musimy zrezygnować także ze spożywania alkoholu. Nie wolno spożywać różnego rodzaju zasmażek, a zupy oraz sosy najlepiej zagęszczać zawiesiną przygotowaną na bazie mąki i wody lub diety trzustkowejBardzo ważne jest właściwie postępowanie po zdiagnozowaniu ostrego lub przewlekłego zapalenia trzustki. Przez pierwsze 24 godziny nie zaleca się w ogóle przyjmowania żadnych posiłków. Ewentualnie można ograniczyć się wyłącznie do sucharków lub płatków należy ograniczyć, a najlepiej w ogóle wykluczyć produkty spożywcze o dużej zawartości tłuszczu. Stopniowo możemy do jadłospisu wprowadzać chude sery i wędliny. Na tym etapie możemy także spożywać masło, ale w niewielkich ilościach. Trzeba ponadto pamiętać, aby w diecie trzustkowej uwzględnić odpowiednią zawartość następujących witamin: A, D, K, E oraz witamin z grupy na trzustkę – przepisyIdealną propozycją na obiad w przypadku diety trzustkowej jest na przykład zupa krem z pomidorów z makaronem. Do jej przygotowania będziemy potrzebować puszkę pomidorów krojonych, niewielką ilość oliwy i koncentratu pomidorowego, łyżkę sera twarogowego oraz kilka listków świeżej bazylii do chodzi o kolację lub śniadanie, doskonałym pomysłem jest oczyszczająca jaglanka, przygotowana na bazie 100 gramów kaszy jaglanej, 2 dojrzałych pomidorów oraz łyżeczki oliwy. Jeśli wolimy śniadanie lub kolację na słodko, możemy przygotować budyń z płatkami owsianymi i zmiksowanymi kolei na drugie śniadanie dobrze sprawdzi się na przykład twarożek ze szczypiorkiem. Do jego przygotowania potrzebne będą 3 grube plastry sera twarogowego, koniecznie półtłustego, z dodatkiem szczypiorku. Twarożek możemy położyć na kanapki z chleba typu graham. Jednak zamiast smarowania ich masłem zaleca się maczanie ich w oliwie z będzie, jeśli skonsultujemy z lekarzem, które produkty możemy spożywać, a których należy unikać. W opracowaniu właściwej, a jednocześnie smacznej diety może pomóc nam więcej na Adamed ExpertWolnicka K. Dieta w chorobach trzustki. Data dostępu: Pobierz plan treningowy TABATA KILLER na 30 dni!Zacznij regularnie ćwiczyć, schudnij i zadbaj o super kondycję!Dziękujemy za zapisanie do NewsletteraPodany adres e-mail znajduje się już w bazie danychJak cytować: Dąbrowski A.: Choroby trzustki – postępy 2018. Med. Prakt., 2019; 6: 76–80. Skróty: BAC – biopsja aspiracyjna cienkoigłowa, EUS – ultrasonografia endoskopowa, IPMN (intraductal papillary mucinous neoplasm) – wewnątrzprzewodowy brodawkowaty nowotwór śluzowy, TK – tomografia komputerowa, MR – rezonans magnetyczny, NOD (new-onset diabetes) – świeżo wykrytaTrzustka jest to gruczoł znajdujący się w górnej części jamy brzusznej – za żołądkiem, niedaleko dwunastnicy. Stan zapalny trzustki zagraża życiu, dlatego też wymaga często hospitalizacji oraz stosowania specjalnej diety nieobciążającej tego narządu. Zalecane przez specjalistów menu warto również stosować w ramach profilaktyki. Zobacz film: "Co się dzieje gdy zjadamy posiłek?" spis treści 1. Schorzenia trzustki 2. Etapy diety trzustkowej 1. Schorzenia trzustki Trzustka w organizmie pełni ważne funkcje - wydziela enzymy, które w jelicie cienkim trawią białka, węglowodany i tłuszcze. Ponadto wytwarza hormony ( insulinę i glukagon), które regulują poziom glukozy we krwi. Wyróżnia się dwa rodzaje zapalenia trzustki - ostre i przewlekłe. Ostre zapalenie trzustki jest procesem odwracalnym. Jednakże toczący się stan zapalny może występować w postaci łagodnej obrzękowej, a także krwotocznej i ropnej oraz martwiczej. Podczas zapalenia trzustki mogą występować schorzenia innych narządów. Do głównych przyczyn stanu zapalnego trzustki zaliczane są: schorzenia dróg żółciowych, zakażenia bakteryjne i wirusowe, nadmierne spożycie alkoholu, przyjmowanie leków. Do objawów ostrego zapalenia trzustki należą: silny ból nadbrzusza promieniujący w lewo lub do kręgosłupa, nudności, obfite wymioty, wzdęcia, przyspieszenie tętna, obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, zaburzenia świadomości, zmniejszenie wydalania moczu lub bezmocz. W schorzeniach trzustki istotną rolę w procesie leczenia odgrywa odpowiednia dieta. 2. Etapy diety trzustkowej Dieta trzustkowa składa się z czterech etapów. Pierwszy etap polega na nieprzyjmowaniu żadnego posiłku przez 24 godziny, a więc stosowana jest dobowa głodówka. Następnie można posilić się sucharkami, kiełkami ryżu, płatkami owsianymi, popijając gorzką herbatą. Druga faza diety trzustkowej to spożywanie wyłącznie produktów zawierających duże ilości białka, a małe ilości tłuszczu, np. chudego sera, chudej ryby. W trzecim etapie diety trzustkowej dozwolone jest przyjmowanie pszennego pieczywa, gotowanych ziemniaków, warzyw, masła lub margaryny w codziennym jadłospisie. W tym etapie jadłospis wzbogaca się także o chude wędliny, mięsa czy sery. Czwarta – ostatnia faza diety trzustkowej, polega na stosowaniu diety łatwostrawnej, niskotłuszczowej. Dietę trzustkową warto stosować przez całt miesiąc. Każdy z etapów powinien trwać tydzień. Dieta trzustkowa u chorych po ostrym zapaleniu trzustki powinna być rozszerzana stopniowo. Poszczególne produkty spożywcze, potrawy oraz techniki przyrządzania potraw należy wprowadzać etapami. Dieta trzustkowa powinna być łatwostrawna, niskotłuszczowa, o niskiej zawartości błonnika. Zapotrzebowanie energetyczne na tym etapie pokrywane jest głównie przez węglowodany. Ponadto ogranicza się tłuszcze, zwłaszcza nasycone. Źródło tłuszczu stanowią: masło, śmietanka, oleje roślinne (oliwa z oliwek, olej słonecznikowy), żółtko jaj. Potrawy podaje się gotowane w wodzie lub na parze, stopniowo wprowadza się pieczenie w folii, pergaminie lub rękawie, a także duszenie bez uprzedniego obsmażania na tłuszczu. Nie wolno spożywać potraw smażonych, grillowanych, wędzonych oraz mięs z rożna. Do zagęszczania zup i sosów stosuje się zawiesinę z mąki i wody lub mleka. Nie wolno stosować zasmażek. Produkty i potrawy wskazane na diecie trzustkowej: pieczywo pszenne, jasne, czerstwe, drobne kasze (manna, jęczmienna, kuskus), ryż, drobne makarony z niską zawartością jaj, ziemniaki gotowane, purée, warzywa: marchew, pietruszka, seler, szparagi, dynia, szpinak, buraki, pomidory bez skórki, owoce: jabłka, brzoskwinie, morele, winogrona bez pestek, truskawki, maliny, mleko 1,5 proc., chudy twaróg, białko jaja, natomiast całe jajko jeden raz w tygodniu, gotowane lub pieczone ryby (dorsz, morszczuk), gotowany indyk lub pierś z kurczaka, królik, cielęcina, masło, śmietanka, oleje: oliwa z oliwek, olej słonecznikowy, dżemy. Do przypraw i ziół, które można stosować po zapaleniu trzustki należą: sok z cytryny, sól, cukier, wanilia, cynamon, koperek zielony, natka pietruszki, majeranek. polecamy Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Dr n. med. Aneta Kościołek Dietetyk, biotechnolog, specjalista ds. zdrowia publicznego. Doktorantka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego.
Przyczyny bólu trzustki: przewlekłe zapalenie trzustki Kolejną przyczyną bólu trzustki jest przewlekłe zapalenie trzustki. Przebieg choroby jest różny. Pacjent może odczuwać dolegliwości stopniowo przez kilka godzin lub dni, ale choroba może również pojawiać się i trwać stale z różnym natężeniem.Kiedy trzustka nie pracuje prawidłowo, dieta powinna mieć zdecydowanie lekkostrawny charakter. Jadłospis nie powinien polegać na głodówce - zalecane jest spożywanie pięciu niewielkich posiłków w ciągu dnia. Podstawowymi założeniami diety trzustkowej jest znaczne ograniczenie spożycia tłuszczu. Do przykładowych produktów spożywczych, które może jeść osoba cierpiąca na ostre lub przewlekłe zapalenie trzustki należą jasne i czerstwe pieczywo, nabiał o niskiej zawartości tłuszczu, mięso o niższej zawartości tłuszczu oraz gotowane Czytaj dalej ▼Cel diety odciążyć chory gruczoł Trzustka jest gruczołem, który produkuje hormony (insulinę, glukagon) oraz enzymy trawienne przeznaczone do trawienia białek, tłuszczów i węglowodanów. Dieta trzustkowa jest stosowana nie tylko w przebiegu zapalenia trzustki o ostrej lub przewlekłej postaci. Wskazaniem do jej zastosowania jest także nowotwór których nie można spożywać Lekkostrawny jadłospis w diecie trzustkowej nie powinien obejmować tłustych i pikantnych potraw. Co ciekawe, niewskazane są też produkty, które zawierają dużo błonnika pokarmowego, który dla zdrowego człowieka jest zdrowym składnikiem. Nie jest zatem wskazane spożywanie pieczywa razowego, brązowego ryżu, kasz gruboziarnistych, ani innych produktów z pełnego ziarna. Wykluczone jest spożywanie ryb i mięs o wysokiej zawartości tłuszczu, np. łososia, wieprzowiny, niektórych rodzajów drobiu. Na liście produktów, których nie można spożywać znajdują się też mięso peklowane, boczek, słonina i smalec. Owoce i warzywa mogą być spożywane tylko w postaci gotowanej i bez skórki. Surowe, nieobrane produkty obciążają trzustkę. W ogóle nie można natomiast spożywać ciężkostrawnych warzyw oraz powodujących wzdęcia ( kalafiora, kapusty, roślin strączkowych, rzodkiewki, papryki). Wśród owoców w żadnej postaci nie powinno się spożywać śliwek, gruszek i czereśni. W jadłospisie odciążającym trzustkę nie może znaleźć się także żaden słodzony i gazowany napój, desery i słodycze oraz oczywiście alkohol - jeden z głównych czynników powodujących zapalenie przyrządzania potraw, których nie powinno się stosować W przebiegu diety trzustkowej przeciwwskazane jest stosowanie takich metod przygotowywania posiłków, jak smażenie, duszenie z wcześniejszym obsmażaniem, a także pieczenie z dodatkiem tłuszczu. Zupy powinny być przygotowywane bez wykorzystania:- wywaru mięsnego- wywaru grzybowego- zasmażki- śmietany Zalecanymi metodami przyrządzania posiłków należą duszenie bez dodatku tłuszczu, pieczenie w folii aluminiowej bądź pergaminu (bez dodatku tłuszczu), a także duszenie. Znaczną część jadłospisu powinny stanowić rozdrobnione owoce i warzywa, zupy w postaci przecieru, a także mielone mięso z niewielką ilością lubiane przez trzustkę Do produktów zalecanych w diecie trzustkowej należą drobny makaron, kasza manna i biały ryż - lekkostrawne produkty zbożowe, które zawierają niewiele błonnika. Można także spożywać odtłuszczony twaróg, mleko o obniżonej zawartości tłuszczu oraz naturalne jogurty bez tłuszczu. Źródłem białka w diecie trzustkowej są ponadto ryby charakteryzujące się niską zawartością tłuszczu oraz drób i cielęcina. Nieprawdą jest, że nie wolno spożywać żadnego rodzaju tłuszczów - dozwolone są niewielkie ilości oliwy z oliwek dodawanych do potraw. Ziemniaki można spożywać w postaci gotowanej i puree. Warzywa i owoce, które są bogate w witaminę C i beta karoten są zalecane, ale tylko po obraniu, ugotowaniu i odżywiania w przebiegu OZT Ostre zapalenie trzustki (OZT) wymaga zastosowania diety trzustkowej, która obejmuje trzy stadia. W pierwszym etapie sposób żywienia powinien być lekkostrawny i niskotłuszczowy. Drugi etap ma charakter przejściowy - polega na stopniowym zwiększeniu spożycia tłuszczu, a trzecia faza polega na stopniowym wracaniu do pełnowartościowej diety (diety zbilansowanej). W ostatnim etapie diety można wprowadzać do jadłospisu grillowane, duszone i pieczone w przebiegu PZT Przewlekłe zapalenie trzustki wymaga zastosowania diety, która będzie minimalizować objawy zapalne i wspierać funkcje wydzielnicze chorego narządu. Niezwykle istotne jest również niedopuszczenie do niedoboru witamin i minerałów. W przebiegu diety trzustkowej występuje duże prawdopodobieństwo niedoboru witamin rozpuszczalnych w tłuszczach - A, D, E i K. Dokładne zalecenia dla pacjentów cierpiących na przewlekłe zapalenie trzustki i na ostre zapalenie tego narządu mogą się od siebie różnić. Niemniej ogólne założenia diety trzustkowej są wspólne dla obu przypadków. Kiedy trzustka nie pracuje prawidłowo, dieta powinna mieć zdecydowanie lekkostrawny charakter. Jadłospis nie powinien polegać na... bodquYa.